Aukið lýðræði í vor eða enn eitt valdaránið?

Í borgarstjórnarkosningunum í vor fékk Björn Ingi Hrafnsson og Framsóknarflokkurinn samtals 4056 atkvæði eða 6,3% og einn mann af fimmtán í borgarstjórn. Þessi sami flokkur á nú mann eða formann í öllum nefndum borgarinnar, formann borgarráðs og að auki fékk Björn Ingi, á einhvern undraverðan hátt, skrifstofu inn í Ráðhúsi. Hvað ætli það hafi kostað? Er Bingi virkilega svona upptekinn?

Lesa meira... 

Hefðin, þorrablótin og pó-mó

„Fólk fortíðarinnar stundaði ekki líf sitt sem hefð eða sið. Fólk borðaði þorramat jú því að það var í boði, og margt annað ekki í boði um leið. Eins leyfi ég mér að efast um að fólk hafi belgt sig út á fjöldasamkomum yfir þessum mat, sem við köllum „þorramat”, talandi um vinnuna á skrifstofunni eða pólitíkina 2007. Bara það að við erum í dag að „stunda” siði og hefðir gerir þessa þætti nútímalega, póst-móderníska, formerkin eru orðin allt önnur en áður fyrr.“ Lesa meira.

Þegnskylda

Þegar ég verð forseti verður það mitt fyrsta verk að gera það að þegnskyldu að hlýða á kvöldfréttir Útvarps og Spegilinn í kjölfarið. Ég er þeirrar skoðunar að greining á málum líðandi stundar, hér á landi sem erlendis, eins og þar er að finna sé öllum hollt að kunna skil á í lýðræðissamfélagi. Lýðræði upplifir í það minnsta mikla bresti ef kosningar snúast fyrst og fremst um tilfinningar. Fólk þarf að fylgjast með og búa yfir ákveðinni þekkingu til að geta réttar ákvarðanir. Í það minnsta réttari ákvarðanir en margar aðrar.

Lesa meira...

Fimm árum of seint

Eðlilega vekur þessi afgreiðsla mála upp margar spurningar. Af hverju var svartri skýrslu um fjármál Byrgisins sem fram kom árið 2002 stungið undir stól og enginn fékk af henni að vita árum saman? Af hverju var ekki brugðist þá strax við og reynt að stuðla að úrbótum á starfseminni eða að öðrum kosti fjárframlögum til hennar hætt? Lesa meira.

Rafrænt tjáningarfrelsi

Internetið er gríðarlega stórt og virðir engin landamæri. Því hafa ríkisstjórnir sem vilja beita ritskoðun og þagga niður í höfundum efnis á netinu oft lent í vandræðum við það að hafa hendur í hári þeirra. Því miður hafa þessar ríkisstjórnir fengið hjálparhönd úr óvæntri átt því að öflug tölvufyrirtæki hafa gerst öflugir bandamenn þeirra með því að veita tæknilega aðstoð.

Lesa meira... 

Til að skilja verðum við að bera saman

Ég hef lengi lagt mig fram við að skilja um hvað kynjajafnrétti snýst í raun og veru. Hvað orsakar misrétti? Eru það gamlar hugmyndir, sem munu lúta lægra haldi í tímans rás, eða eru það stjórnvaldsákvarðanir – hvort tveggja eru hluti af leikreglum samfélagsins. Til þess að skilja ákvað ég að bera saman.

Lesa meira... 

Herba-death?

„Herbalife ásamt urmul af öðrum vörum er markaðsett á þeim forsendum að það sé náttúrulegt og ýjað að því að þar með séu þau hættulaus fyrir líkamann og án allra aukaverkana. Sú trú að náttúran sé algóð er enda rótgróin, en stenst því miður ekki nánari skoðun.“ Lesa meira.

Grunur um tengsl á milli Herbalife og lifrarbólgu

Allt er breytt í Háskóla Íslands

„Einhverjir munu segja að þessi fjárveiting sé aðeins tilkomin vegna þess að nú séu kosningar á næsta leyti og að það megi ekki gleyma því hversu yfirvöld hafi svelt Háskólann til þessa. Það má vel vera að eitthvað sé til í því. En það breytir ekki þeirri staðreynd að þetta er einstaklega góður samningur.“ Lesa meira.

Öfganna á milli

Sú stefna sem rekin hefur verið af stjórnvöldum í þessum málum er heldur ekki líkleg til árangurs – hún er í rauninni eingöngu til friðþægingar. Fjárhættuspil eru að orði til að mestu ólögleg, en víðsvegar eru auglýsingar frá Betsson og 888, Lottó er allt að því þjóðaríþrótt Íslendinga, spilakassar eru í hverri sjoppu og maður kemst varla í gegnum heilan fótboltaleik í sjónvarpinu án þess að vera minntur á 1×2 eða Lengjuna.

Lesa meira... 

Ofurverulegri Magni?

… getur það virkilega talist eðlilegt að fréttatilkynningar séu sendar út um svo persónuleg málefni? Hér nær hin ofurverulega persóna Magna áður óþekktum hæðum – skilnaðurinn verður ekki raunverulegur fyrr en að hann hefur verið tilkynntur í fjölmiðlum. Fjölmiðlaviðburðurinn sem skilnaðurinn er er augljóslega mikilvægari en skilnaðurinn sjálfur.

Lesa meira... 

Klárum dæmið samhliða kosningum í vor

"Það er grátbroslegt að hugsa til þess að við stöndum enn í nokkurs konar kaldastríðsstemmningardeilum um grundvallaratriði í lýðræðinu. Það hvernig við ætlum að tempra vald mismunandi handhafa ríkisvaldsins. Deilur sem hljótast af þessu ósamkomulagi beina athyglinni frá brýnum viðfangsefnum. Svipað og að sitja á fundi þar sem allt púðrið fer í að rífast um fundarsköpin."

Lesa meira... 

Það hefur ekkert upp á sig

Í haust hafa hugmyndir um að opna aftur lækinn við Lækjargötu komið upp. Óskar Örn Arnórsson fjallar í grein dagsins um hugmyndina og hvað það er sem miðbæ Reykjavíkur raunverulega vantar: „Þegar ég geng um miðbæinn þykir mér helst vanta tengingarnar á milli kennileita borgarlandslagsins. Það er einhvern veginn eins og hlutirnir liggi bara utangátta og hafi ekkert að segja hver við annan. Undanfarna áratugi hefur virðst nóg í Reykjavík að hafa bara nógu stórt og gott bílastæði og þá er aðkoma að byggingunni leyst.“

Lesa meira...

Hugleiðing um mismun og margbreytileika

Erla Elíasdóttir fjallar í grein dagsins um fordóma og umræðuna sem hefur skapast um málefni innflytjenda hér á landi. Í greininni segir meðal annars: „…sumir vilja skipuleggja hvernig best verði búið að hinum aðkomnu á meðan aðrir leggja áherslu á hvort aðstæður okkar leyfi að bjóða þá velkomna yfirhöfuð. Hvað sem öðru líður er umræðan að mörgu leyti á byrjunarstigi og á stundum virðist sem talsmenn hins opinbera vettvangs séu helst á það sáttir, að það skorti á málefnalegheit í þessum efnum. Já, það þarf klárlega að koma af stað málefnalegri umræðu um innflytjendamál!“ Lesa meira.

Síð-efnishyggja og borgaralegt félag

Í gestapistli dagsins fjallar Magnús Björn Ólafsson, nemi í stjórnmálafræði og heimspeki, um þróun gildismats og menningarlegra þátta í stjórnmálum Vesturlanda. Hann rekur ástæður og afleiðingar þessarar þróunar og varpar ljósi á það hvað í henni felst. Í greininni segir meðal annars: „Óhætt er þó að fullyrða að stjórnmál samtímans snúast ekki lengur aðeins um hina gömlu hægri-vinstri ása þar sem fátækt og velmegun tókust á. Nýjar víddir hafa bæst við hugtakaheim stjórnmálafræðinnar og hafa skotið rótum í gildismati okkar og menningu og eiga þátt í að ákvarða þá stefnu sem stjórnmálaatferli tekur.“

Lesa meira.

Strætó er á áætlun

Farþegum Strætós bs. fjölgaði um 3-4% á síðasta ári. Þórir Hrafn Gunnarsson fjallar í grein dagsins um þennan viðsnúning sem telst til tíðinda þar sem notkun almennings á strætisvögnum Reykjavíkur hefur hægt og rólega hnignað síðustu áratugi. Í greininni segir meðal annars: „Það sem er athyglisverðast við þetta góða ár strætó er þó ekki bara það að notkun á vögnunum hefur aukist í fyrsta skipti í langan tíma. Sú staðreynd að árið 2006 var fyrsta árið þar sem að nýtt leiðakerfi, sem hafði mjög róttækar breytingar í för með sér, var í gangi í heilt ár.“ Lesa meira.

Jess, hann er dauður!

Heimsbyggðin hefur nú verið laus við Saddam Hussein í tæplega viku, en hann var hengdur á laugardag. Anna Tryggvadóttir fjallar í grein dagsins um siðferðilegar spurningar sem vakna við aftökuna, en í henni segir meðal annars: „Mannréttindasamtök hafa hinsvegar mótmælt kröftulega þegar þeir sem styðja dauðarefsingar hafa ætlað að klístra réttlætislímmiðanum á aftökuna, með því að skýla sér bakvið rétt Íraka til að ákveða eigin refsingar. Óréttlætið sem mætti Saddam Hussein var nefnilega ekki einungis að dauðarefsing er siðferðislega ámælisverð heldur var leiðin að henni líka haldin alvarlegum ágöllum.“

Lesa meira.

Níræð flokkaskipan

Grein dagsins er eftir Magnús Má Guðmundsson og fjallar um aðdraganda núverandi flokkaskipunar á Íslandi. Flokkaskipan byggðist fyrst nær eingöngu á viðhorfi til sjálfstæðisbaráttunnar, en á fyrsta og öðrum áratug tuttugustu aldarinnar fóru menn að líta meira til innlendra viðfangsefna. „Þegar sjálfstæðismálinu sleppti var lítill munur á Heimastjórnarflokknum og Sjálfstæðisflokknum. Framfaramenn og afturhaldsmenn, samkeppnismenn og samvinnumenn stóðu hlið við hlið í báðum flokkunum. Þess vegna hlutu þessir flokkar að klofna þegar innanlandsmálin tóku að marka flokkakerfið. Ný flokkaskipun sem byggðist fyrst og fremst á innanlandsmálum hlaut að koma til sögunnar.“

Lesa meira.

Gleðilegt kosningaár

Kosningaárið 2007 er gengið í garð. Helga Tryggvadóttir veltir í grein dagsins fyrir sér umbreytingu á stjórnmálamönnunum sem þá galdra nýja stefnu fram úr erminni. „Á kosningaári umbreytast stjórnmálamenn. Enginn talar lengur um að draga saman seglin heldur eru allt í einu til nægir fjármunir til allra verkefna sem hugur girnist. Fýlusvipur víkur fyrir sólskinsbrosi, Íraksstríðið verður mistök og allir verða bæði umhverfisvænir og grænir.“ Lesa meira.

Vöktunarsamfélagið

Bókin „Óvinir ríkisins“ liggur á náttborðinu og er tilefni þess að mér þótti rétt að fjalla stuttlega um það sem ég vill kalla vöktunarsamfélag nútímans. Umfjöllunarefnið er því ekki þær leynilegu hleranir sem voru stundaðar á tímum kalda stríðsins heldur sú vöktun sem stunduð er fyrir allra augum í dag, oftast án þess að nokkrum andmælum sé hreyft.

Lesa meira...

Vopnahlé á jólum 1914

Á aðfangadag árið 1914 gerðist atburður sem greypti sig í minni þeirra sem upplifðu hann. Grétar Halldór Gunnarsson skrifar um hvað það var sem gerði hann svo sérstakan. Segir meðal annars í greininni: ,,Þessi styrjöld stóð í 4 ár og tók fimmtán milljón mannslíf að talið er. Eftir nokkurra mánaða harða bardaga og mikla sorg og þjáningu báðum megin við vesturvígstöðvarnar gerðist hinsvegar nokkuð ótrúlegt. Þetta var á aðfangadag árið 1914."

Lesa meira...